روش پیدا کردن اولین منبع یک عکس در اینترنت
تاریخ:  2015/01/15 11:59:56 ق.ظ

در ویکی پدیا کپی رایت عکسها خیلی مهم است و بسیار نسبت به این مسئله حساست وجود دارد و اگر یک عکسی که در ویکی پدیا قرار میگیرد، کپی رایت آن رعایت نشده باشد. طبق قوانین ویکی پدیا باید از این سایت حذف بشود.

طبق قوانین ویکی پدیا حقوق مالکیت مادی و معنوی (کپی رایت) عکس باید رعایت شود والا قرار گرفتن آن در سایت ممنوع است.

هر عکسی یک مالک دارد. عکس هم جزو دارایی مالک آن است. مالک اختیار دارد که عکس خودش را بفروشد و یا اینکه بصورت رایگان به عموم مردم استفاده از آن را اجازه بدهد. اگر کسی بدون اجازه یک عکس غیرآزاد را منتشر کند تخلف کرده است.
عکس آزاد به این معنی است که نیاز به اجازه مالک عکس نیست.
در چند صورت عکس آزاد محسوب میشود:
1- مالک عکس اجازه استفاده عمومی داده باشد. یعنی در زیر سایت مالک عکس مثلا یکی از اینها نوشته شده باشد:
استفاده از مطالب این سایت با ذکر منبع آزاد است.
استفاده از عکسهای این سایت آزاد است.
یا اینکه اجازه نامه های خارجی که به معنای آزاد بودن هست را در زیر سایتش نوشته باشد. مثلا:
GNU یا GFDL که مخفف عبارتهایی است که یعنی استفاده از عکسهای این سایت با ذکر منبع آزاد است.
یا اجازه نامه Creative Commons یا مخفف آن CC که به همان معنا است.

یا اینکه دوره کپی رایت عکس منقضی شده باشد. که بستگی به قانون کشوری دارد که عکس در آن کشور گرفته شده است. برای عکسهای ایرانی بعد از 30 سال از اولین انتشار عکس کپی رایت آن منقضی میشود و عکس آزاد میشود. یعنی مال عموم مردم است و دیگر نیاز به اجازه از عکاس نیست. مثلا یک شهیدی که 35 سال پیش شهید شده است شما اگر عکسی از او را پیدا کردید که بیش از 30 سال پیش چاپ شده بوده، آزاد است و در قسمت آپلود عکس باید از کد PD-Iran استفاده کنید. یعنی کپی رایت این عکس منقضی شده و آزاد است.

یک صورت دیگر هم این است که شما با عکاس صحبت کنید و او به ویکی پدیا یک ایمیل بزند و در ایمیل اجازه بدهد که ویکی پدیا از عکسش استفاده کنید به همراه تصویر کارت شناسایی عکاس.

یک صورت دیگر هم این است که شما با دوربین خودتان عکس بگیرید و هنگام آپلود عکس گزینه "عکس مال خودم است" را انتخاب کنید. یعنی شما خودتان مالک عکس هستید و اجازه میدهید. مثلا در مقاله معرفی حضرت معصومه (ع) میتوانید با دوربین یا گوشی خودتان از حرم عکس بگیرید و به راحتی و بدون مشکل عکس را در کامنز (سایت بانک عکسهای آزاد) آآپلود کنید و بعد آن عکس را در مقاله حضرت معصومه (ع) قرار بدهید.

ولی اگر عکسی را از اینترنت بردارید و به دروغ بگویید که عکس خودم است و بعدا یک کاربر ثابت کند که عکس مال شما نیست، نام کاربری شما در ویکی پدیا جریمه میشود.

سایت مالک عکس معمولا همان سایتی است که اولین بار عکس را در اینترنت قرار داده است. اگر یک سایتی عکس را از سایت دیگر کپی کند مالک حساب نمیشود. فقط مالک اولیه باید اجازه بدهد که عکس آزاد است. اگر سایت ثانویه که کپی کرده اجازه بدهد قبول نیست.

به همین دلیل مواردی پیش می آید که در مورد رعایت شدن یا نشدن یک عکس در ویکی پدیا اختلاف و بحث پیش می آید و در این موارد لازم است که مشخص شود که آیا سایتی که از آن عکس آورده شده مالک اولیه عکس بوده است و یا اینکه خود آن سایت بدون اجازه عکس را از سایت دیگری کپی کرده است؟

برای این منظور میتوان از یک امکان مفید گوگل استفاده کرد تا بتوان تاریخ آپلود شدن یک عکس در سایتهای مختلف و همچنین اولین سایتی که این عکس را در اینترنت قرار داده است را پیدا کرد. طبیعتا اولین سایت به احتمال بسیار زیاد صاحب اصلی عکس است. (مگر اینکه خلاف آن ثابت بشود. مثلا از طریق نامه نگاری و ارسال ایمیل به مسئول سایت و یا عکاس)

برای این کار اول وارد قسمت جستجوی عکس در سایت گوگل میشویم:
google image

 

بعد از ورود به قسمت جستجوی عکس در اینترنت، روی آیکن دوربین کلیک میکنیم:

 

google image 2

 

در مرحله بعد معرفی کردن عکس مورد نظر لازم است که از دو راه میتوانید عکس مورد نظر را معرفی کنید. یا اینکه آدرس url آن عکس را از یک سایت اینرنتی کپی و قسمت زیر وارد کنید و یا اینکه عکس مورد نظر را از کامپیوتر خود آپلود کنید:
google image 3

بعد با زدن دکمه آبی رنگ جستجو برای یافتن عکسهای مشابه عکس مورد نظر شما در کل اینترنت انجام میشود و سایتهای مختلفی که آن عکس را دارند به شما نشان داده میشود. در مرحله بعد با استفاده از یک ابزار دیگر که نتایج جستجو را غربال میکند میتوان بر اساس تاریخ قرار گرفتن در اینترنت عکسها را غربال کرد. یعنی با کلیک کردن روی گزینه های غربال نتایج جستجو میتوان بر اساس معیارهای مختلف نتایج را غربال کرد. یکی از این معیارها زمان است:
google image 4

 

در این قسمت شما میتوانید تعیین کنید که فقط عکسهایی را به من نشان بده که در یک هفته اخیر یا مثلا یک ماه اخیر وارد اینترنت شده اند. یک اینکه یک بازه زمانی خاص میتوانید تعیین کنید:
google image 5

در این قسمت کافی است که فقط در قسمت To یک سال را وارد کنید. مثلا 2005. این سال صرفا به حدث شما بستگی دارد. با این کار فقط عکسهایی که تا سال 2005 در اینترنت قرار گرفته اند نمایش داده میشوند و البته در کنار هر مورد عکس پیدا شده هم ابعاد و تاریخ قرار گرفتن آن در اینترنت دیده میشود.
حال دو حالت ممکن است اتفاق بیفتد. با اعمال کردن این غربال زمانی یا هیچ عکس مشابهی پیدا نمیشود و یا تعدادی پیدا میشود. اگر هیچ عکسی پیدا نشد شما باید عدد سال را مقداری اضافه کنید. مثلا بزنید 2007 یا 2010. اما اگر تعداد زیادی سایت پیدا شد که این عکس را دارند شما باید عدد سال را کمتر کنید. مثلا بزنید 2000. این عدد سال را باید آنقدر کم و زیاد کرد تا جایی که فقط یک عکس یا تعداد کمی عکس باقی بماند.

از آنجا که تاریخ وارد شدن به اینترنت هم در کنار هر عکس هست با این روش میتوان اولین سایتی که عکس را در اینترنت قرار داده شناسایی کرد و بنابر این اگر یک سایت دیگر ادعا کند که مالک این عکس است مشخص میشود که یا دروغ میگوید و یا باید ثابت کند که چگونه و از کجا از روش قانونی و با کسب چه اجازه نامه ای این عکس را تهیه کرده است. بصورت پیشفرض اولین آپلود کننده مالک اولیه حقوق عکس شناخته میشود و حال باید دید که آیا آن سایت اجازه استفاده از عکس را داده یا خیر؟ مثلا با نگاه کردن به زیر سایت میتوان متوجه شد. اگر نوشته باشد: کلیه حقوق این سایت محفوظ است، شما بدون کسب اجازه از آن سایت اجازه ندارید که آن عکس را استفاده کنید. ولی اگر عباراتی نظیر "استفاده از محتوای این سایت با ذکر منبع مجاز است" یا عبارت GFDL یا عبارت creative commons licence  در زیر سایت باشد نشان دهنده آزاد بودن و مجاز بودن استفاده از عکسهای آن سایت است. به این ترتیب ادعای هر سایتی که بعد از آن سایت اولیه ادعای مالکیت عکس را کرده بدون اعتبار است. مگر اینکه آن سایت دون ثابت کند که مثلا یک اجازه نامه کتبی از آن مالک اولیه دریافت کرده.

 

لینک مطلب http://tablighmajazi.ir/?p=319
One thought on “روش پیدا کردن اولین منبع یک عکس در اینترنت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *